Prawo

Monitorowanie jakości paliw stałych - na najczęstsze pytania odpowiada Ministerstwo Energii


Po wejściu w życie znowelizowanej ustawy o monitorowaniu i kontrolowaniu jakości paliw, a także rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przedstawiamy poniżej odpowiedzi na pytania najczęściej zadawane przez obywateli i przedsiębiorców.

Jaki dokument potwierdzający prowadzenie działalności polegającej na sprzedaży paliwa stałego ma na myśli ustawodawca?
Dokument ma jednoznacznie określać czy w momencie zakupu podmiot jest pośrednikiem w handlu paliwami stałymi. Przepis art. 6b. ust. 1 pkt 2 celowo pozostawia katalog otwarty dokumentów aby nie zamknąć żadnej z możliwości.

Czy pośrednik lub podmiot posiadający instalacje powyżej 1 MW mocy może kupić paliwo stałe z przeznaczeniem o którym mowa w art. 1 ust. 2 ustawy i otrzymać świadectwo jakości?

Ustawa tworzy mechanizm służący kontrolowaniu jakości paliw stałych sprzedawanych podmiotom z sektora komunalno-bytowego.
Paliwa „przeznaczone” do sektora komunalno-bytowego mają spełniać wymagania jakościowe ww. ustawy i rozporządzenia Ministra Energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych, jednak ustawa nie narzuca, że finalnie mogą być użytkowane tylko i wyłącznie w tym sektorze.

Art. 6b. 1 będzie miał zastosowanie przede wszystkim w sytuacji, gdy podmiot nabywający będzie chciał zakupić paliwo stałe niespełniające wymagań jakościowych, z przeznaczeniem innym niż dalsze wprowadzenie do obrotu dla gospodarstw domowych lub instalacji spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW np. zasiarczone miały dla przemysłu cementowego lub zakup miałów o niskiej kaloryczności przez pośrednika celem dalszej dystrybucji dla zakładów przemysłowych.

Oznacza to, że producent (pośrednik) może sprzedać paliwo podmiotom korzystającym z instalacji spalania o nominalnej mocy cieplnej większej niż 1 MW lub pośrednikom na dwa sposoby:

    sprzedaż paliwa spełniające wymagania ustawy i rozporządzenia jakościowego, przekazując świadectwo jakości - ponieważ każdy podmiot może kupić paliwo spełniające wymagania jakościowe (przeznaczone do sektora komunalno-bytowego), lub
    sprzedaż paliwa bez przekazywania świadectwa, żądając od kupującego dokumentów wymienionych w art. 6b. 1. ustawy - ponieważ ustawa dopuszcza dwa wyjątki sprzedaży paliwa niespełniającego wymagań jakościowych.

Czy każdy klient powinien otrzymać świadectwo jakości o innym(kolejnym) numerze? Czy może świadectwo ma być wystawione na daną partię towaru, posiadać swój numer, a klient otrzymuje kopię świadectwa za zgodność z oryginałem o tym samym numerze?

Przedsiębiorca w momencie sprzedaży paliwa stałego, które przeznaczone jest do gospodarstw domowych, wystawia świadectwo jakości paliwa stałego z indywidualnym numerem. Kopia tego świadectwa, poświadczona za zgodność z oryginałem przez przedsiębiorcę, jest przekazywana każdemu podmiotowi, który nabywa paliwo stałe.
Przykładowo, przedsiębiorca posiada w ofercie partię 100 ton paliwa o tej samej jakości. Sprzedając 10 klientom paliwo stałe, zobowiązany jest do wystawia 10 świadectw o różnych numerach.
Czy na świadectwie możemy używać nazwy towaru „węgiel kamienny”, czy musimy używać nazw konkretnych sortymentów węgla?
W pkt. 4 świadectwa jakości paliwa stałego powinien zostać wpisany rodzaj paliwa, który jednoznacznie wskaże jedną z  9 grup produktów paliw stałych określonych w rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych. Np: Koks - paliwo stałe otrzymywane w procesie przeróbki termicznej węgla kamiennego, węgiel kamienny - sortymenty grube o wymiarze ziarna 63 ÷ 200 mm, węgiel kamienny - kostka, itd.

Czy świadectwo jakości musi być generowane jako odrębny dokument, czy wystarczy jeśli będzie zawierało rubryki zgodne  z wymaganiami na dokumencie dostawy?

Świadectwo jakości paliw stałych powinno być generowane jako osobny dokument (strona). Ma to na celu zapewnienie jednolitości i czytelności stosowanego wzoru świadectwa, dzięki czemu kupujący będzie mógł w przystępny sposób porównać paliwa stałe pochodzące od różnych producentów. Dopuszczalny jest wydruk gdzie na jednej stronie będzie znajdowało się świadectwo a na drugiej faktura (dokument dostawy). Format świadectwa ma zapewnić jego czytelność.

We wzorze świadectwa jakości znajdują się parametry, które powinno spełniać określone paliwo stałe, jednakże w Rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych znajduje się parametr "Zawartość siarki całkowitej", którego nie ma we wzorze świadectwa jakości. Prosimy zatem o informację, czy zostanie on dodany do wzoru świadectwa jakości, jeżeli tak, to kiedy?  Czy można ten parametr  dopisać do świadectwa?

W świadectwie jakości paliw stałych powinny zostać wskazane wartości parametrów paliwa stałego, które zostały określone w rozporządzeniu Ministra Energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych. Dla przykładu ekogroszek (tabela nr 4, ww. rozporządzenia) powinien zostać scharakteryzowany za pomocą następujących parametrów: zawartość popiołu, wartość opałowa, zdolność spiekania, wymiar ziarna, zawartość podziarna, zawartość nadziarna, zawartość wilgoci całkowitej. W świadectwie nie podaje się parametru siarki (nie można tego parametru dopisać). Natomiast antracyt (tabela nr 7) powinien zostać scharakteryzowany za pomocą następujących parametrów: zawartość popiołu, zawartość części lotnych, wartość opałowa, zdolność spiekania, zawartość wilgoci całkowitej.
Dotychczas nie obowiązywały żadne przepisy, które regulowałyby kwestię jakości paliw przeznaczonych do sektora komunalno-bytowego. Ministerstwo Energii dokona oceny funkcjonowania wprowadzonych przepisów i zaproponuje stosowne zmiany jeżeli będzie to konieczne.

Na jakiej podstawie osoba prowadząca skład węglowy ma wystawiać świadectwo jakości paliw osobie której ten towar został sprzedany (w detalu)? Czy są to dane które powinna otrzymać z chwilą zakupu węgla i innych wyrobów od producentów i pośredników, czy też powinna sama uzyskać je we własnym zakresie , a jeśli tak to w jaki sposób?

W przypadku pośredników (dilerów), którzy mieszają lub konfekcjonują paliwo stałe objęte kontrolą na podstawie ustawy  z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, powinny zostać wykonane badania jakości paliwa stałego,  jednak nie ma takiego obowiązku.
Jeżeli pośrednik sprzedaje paliwo stałe bez dokonywania zmian jego jakości, także wystawia świadectwo jakości, może jednak posiłkować się kopią świadectwa wystawionego przez producenta paliwa przy wskazywaniu wartości parametrów.
Ww. ustawa wprowadza obowiązek przechowywania świadectwa przez okres 2 lat, licząc od dnia jego wystawienia oraz obowiązek przechowywania kopii zaświadczeń i dokumentów, o których mowa w art. 6b. 1. ustawy tj.: zaświadczeń dot. instalacji spalania oraz dokumentów potwierdzających prowadzenie działalności polegającej na sprzedaży paliwa stałego.

Jak sprzedający ma zweryfikować cel zakupu węgla przez kupującego będącego przedsiębiorcą? Tj. jak ma zweryfikować  instalację spalania posiadaną przez kupującego przedsiębiorcę? Czy sprzedający powinien żądać oświadczenia od takiego przedsiębiorcy, że jego instalacja spalania jest o nominalnej mocy cieplnej poniżej 1 MW?

Ustawa tworzy mechanizm służący kontrolowaniu jakości paliw stałych sprzedawanych podmiotom z sektora komunalno-bytowego. Nie ma obowiązku żądania oświadczenia od przedsiębiorcy, który posiada instalacje  o nominalnej mocy cieplnej poniżej 1 MW. Sprzedaż odbywa się z przekazaniem świadectwa.
W przypadku  sprzedaży paliwa stałego z przeznaczeniem innym niż  sektor komunalno-bytowy istnieje obowiązek uzyskania dokumentów o których mowa w  Art. 6b. ust. 1 pkt 1 i 2.

Czy przedsiębiorca  ma prawo do oznaczenia  w swoim magazynie,  która  partia  paliwa  stałego spełnia  wymogi Ustawy  z dnia  5 lipca  2018 r. o zmianie  ustawy  o systemie monitorowania  i  kontrolowania jakości  paliw oraz ustawy  o Krajowej  Administracji  Skarbowej (Dz. u  z 2018 roku  Poz.  1654) i nadaje  się do wprowadzenia   do  obrotu lub nie spełnia wymogów,  nie nadaje się do wprowadzenia do obrotu?

Ustawa nie narzuca w tej kwestii żadnych obowiązków.

W jakiej formie ma być przekazywane to świadectwo jakości podmiotom, które nabywają paliwo stałe? Czy w formie papierowej czy tez można przesyłać w formie elektronicznej (skan)?

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw stałych (Dz.U. 2018 poz. 427, z późn. zm.) nie wskazuje formy przekazywanego świadectwa jakości paliw stałych. Świadectwo można wystawić w formie pisemnej lub elektronicznej i opatrzyć kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Przekazanie dokumentów drogą elektroniczną musi odbyć się w sposób, który zapewni, że odbiorca mógł zapoznać się z jego treścią, co nie zawsze jest osiągalne za pomocą poczty elektronicznej.
Świadectwo w formie papierowej (wydruk uwierzytelniony - w przypadku świadectwa z podpisem elektronicznym) powinno zostać przekazane klientowi wraz z zakupionym towarem.

Czy w przypadku braku systemu certyfikacji należy wypełniać pkt 5 świadectwa jakości paliwa stałego?

W przypadku braku systemu certyfikacji należy zamieścić informacje w pkt 5  wskazującą brak systemu certyfikacji, np. "Brak systemu certyfikacji", "Brak" itp.

Więcej pytań i odpowiedzi, oraz przykłady świadectw jakości paliw stałych tutaj.

Źródło: Ministerstwo Energii, Foto: Minister Energii, Krzysztof Tchórzewski

Wróć