11 maja 2021 r. odbyły się konsultacje przedsiębiorców z przedstawicielami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zorganizowane w ramach XXIII Posiedzenia Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców, podczas których zostały zaprezentowane i poddane dyskusji plany automatyzacji rozliczeń zasiłków oraz składek na ubezpieczenie społeczne. „Zmiany mają na celu m.in. odciążenie przedsiębiorców i poprawę współpracy z organami administracji publicznej” powiedziała prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS.

Obsługa administracyjna składek i zasiłków z ubezpieczenia społecznego przez przedsiębiorców niesie ze sobą spore koszty. Zmiany zaproponowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych odciążą przedsiębiorców zarówno jeśli chodzi o same koszty obliczania składek i przesyłania dokumentów, ale również dadzą firmom więcej czasu na koncentrowanie się na samej działalności gospodarczej, a nie na biurokratycznych obowiązkach – podkreślił Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Składki na ubezpieczenia społeczne – ZUS odciąży przedsiębiorców

Zgodnie z zaprezentowanymi planami ZUS przejmie obowiązek ustalania wymiaru składek. Przedsiębiorca za pomocą  pliku wygenerowanego przez program kadrowo – płacowy jednym kliknięciem przekaże do ZUS dane o osiągniętym dochodzie i przerwach w zatrudnieniu pracownika, a następnie na nowej platformie PUE zaakceptuje wyznaczone stawki. Z tego poziomu będzie mógł także wygenerować gotowy wzór przelewu i opłacić składki. Dodatkowo, każdy płatnik składek będzie za pomocą systemu informowany o zaległościach, czy kończącym się okresie płatności preferencyjnych stawek lub przekroczeniu 30 – krotności wynagrodzenia. Będzie on miał również wgląd do informacji, za jakie osoby ubezpieczone została naliczona składka oraz jaka wysokość została ustalona dla każdego z nich.

Nasze programy dotyczące automatyzacji są zgodne z wieloma postulatami, jakie zgłaszali przedsiębiorcy – powiedziała podczas spotkania prof. Gertruda Uścińska, Prezes ZUS. – Programy mają na celu m.in. odciążenie przedsiębiorców i poprawę współpracy z organami administracji publicznej. Wcześniejsze reformy (np. elektroniczne zwolnienia), które zostały wprowadzone przed pandemią spełniły swoją rolę.

Główne zmiany:

1. Wprowadzenie JPU (Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego) – w przypadku niezłożenia pliku zasady sporządzania rozliczenia ustalane są z urzędu
2. Zmiana terminów płatności – do 10 dnia następnego miesiąca płatnik opłacający składki wyłącznie za siebie, do 20 dnia następnego miesiąca pozostali płatnicy.
3. Informacja roczna dla ubezpieczonego – ZUS do 28 lutego zamieszcza na PUE zestawienie roczne dotyczące danych zaewidencjonowanych na koncie w poprzednim roku.
4. Elektroniczna korespondencja, szybsza komunikacja.

Konsolidacja i automatyzacja wypłaty zasiłków

Drugim projektem przedstawionym przez ZUS jest przejęcie od płatników składek wypłaty zasiłków, uproszczenie zasad ich przyznawania i obliczania, a także automatyzacja procesów przyznawania.

Główne zmiany:

1. Zmiana zasad ustalania okresu pobierania zasiłku chorobowego
   • wliczanie do okresu zasiłkowego okresów poprzedniej niezdolności do pracy, jeśli przerwa nie przekracza 90 dni (niezależnie od przyczyny choroby)

2. Zmiany dotyczące okresu wyczekiwania na prawo do zasiłków
   • wydłużenie okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego,
   • wprowadzenie okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego

3. Zmiany prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia
   • ograniczenie okresu wypłaty zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia do  30 dni

4. Uproszczenie stawek procentowych zasiłków chorobowych i macierzyńskich
   • zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu – 80% zamiast 70%
   • zasiłek macierzyński – 100% i 80%, bez wyrównywania

5. Uproszczenie zasad ustalania prawa do zasiłku opiekuńczego
   • zasad liczenia limitów wypłaty zasiłku opiekuńczego (limit dla rodziców dzieci, limit na osobę pod opieką,
   • obecność innego domownika nie będzie pozbawiać prawa do zasiłku opiekuńczego

6. Wypłata zasiłków bez wniosku (w większości przypadków)
   • wypłata zasiłku chorobowego i opiekuńczego – na podstawie e-ZLA, bez wniosku
   • wypłata zasiłku macierzyńskiego pracownikom – na podstawie informacji od pracodawcy o udzielonym urlopie

Projekt, który podjął Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest naprawdę imponujący. Mamy nadzieję, że ten projekt się powiedzie i będzie to z pożytkiem dla wszystkich stron. Dużo elementów systemu jest pomyślanych z pożytkiem dla przedsiębiorców, jednak należy pamiętać, że diabeł tkwi w szczegółach i te szczegóły warto dobrze przemyśleć, bo niekiedy zmiany które z jednej strony są korzystne, z drugiej strony miewają swoje niekorzystne konsekwencje. Ważne są też terminy tych wszystkich działań – powinny być one ustalone tak, by z jednej strony nie było opóźnień, a z drugiej by uniknąć problemów wynikających z za krótkich terminów. Istotna jest również edukacja i upowszechnianie wiedzy o tym systemie tak, by każdy użytkownik potrafił z niego korzystać – podsumował konsultacje Mikołaj Kruczyński, Koordynator w Biurze Rzecznika MŚP.

Źródło: Biuro Rzecznika MSP