Wiadomości
EFRA, czyli efektywna rafinacja – o realizowanym właśnie projekcie EFRA, w ramach długofalowej strategii rozwoju, mówi Piotr Przyborowski, prezes spółki LOTOS Asfalt, dyrektor operacyjny Grupy LOTOS S.A.
Jakie perspektywy stwarza spółce LOTOS Asfalt Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023?
Inwestycje, które przeprowadziliśmy w latach 2004-2008 r. w Gdańsku, Czechowicach-Dziedzicach i Jaśle bardzo dobrze przygotowały nas na boom inwestycyjny, który nastąpił po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. W 2011 r., kiedy Polska przygotowywała się dodatkowo do EURO 2012, sprzedaliśmy milion ton asfaltów. To był rekordowy rok. Tamte inwestycje przygotowały nas do realizacji obecnej perspektywy unijnej. W przyjętym harmonogramie działań przewidujemy kolejny okres wzmożonych inwestycji drogowych. Według naszych szacunków rynek rozwinie się zwłaszcza w 2017 r. Obecnie jednak konsumpcja asfaltów jest o ok. 50% mniejsza niż w 2011 roku.
Asfalt i drugi z Waszych produktów – ciężki olej opałowy, są dziś produktami niskomarżowymi?
Porównując te dwa produkty do cen paliw motorowych, a także do cen ropy naftowej to są to produkty niskomarżowe. Trzeba przypomnieć, że w regulacjach unijnych odchodzi się od paliw wysokosiarkowych. Na przykład od 1 stycznia 2015 r. została wprowadzona tzw. dyrektywa siarkowa, która zabrania stosowania wysokosiarkowego paliwa żeglugowego w akwenie SECA (ang. Sulphur Emission Control Area), który obejmuje Morze Bałtyckie, Morze Północne oraz Kanał La Manche.
W strukturach Grupy LOTOS LOTOS Asfalt jest jednak spółką kluczową dla realizacji projektu EFRA. Proszę powiedzieć, na czym polega ten projekt?
Projekt EFRA, czyli efektywna rafinacja, jest częścią szerszego programu: Efektywność i Rozwój, który został przyjęty przez Grupę Lotos. Tworząc nowy potencjał przerobu ropy naftowej w ramach Programu 10+, przyjęliśmy, że kluczowe jest pozyskiwanie surowca na możliwie najlepszych warunkach cenowych oraz takie sprofilowanie procesów technologicznych, aby wykorzystać nowe instalacje rafineryjne do maksymalizacji produkcji paliw wysokomarżowych. Projekt EFRA ma za zadanie zwiększyć konwersję przerobu ropy naftowej, zmniejszając jednocześnie ilość pozostałości po przerobie surowca. Obecnie z tej pozostałości możemy wyprodukować ciężki olej opałowy – COO, albo asfalt. Jako produkty niskomarżowe pomniejszają one modelową marżę rafineryjną, a dążymy przecież do tego, by działać jak najbardziej efektywnie. W tym miejscu chciałbym uspokoić naszych Klientów z branży drogowej. Będziemy nadal produkować zarówno asfalt drogowy, jak i asfalt wyższej generacji – asfalt modyfikowany - nie zabraknie ich na pewno na budowę polskich dróg.
Jakie instalacje powstaną w ramach realizacji programu EFRA?
Podstawową instalacją projektu EFRA będzie instalacja opóźnionego koksowania (DCU, ang. Delayed Coker Unit), która będzie przerabiać dotychczasową ciężką pozostałość próżniową na komponenty produktów wysokomarżowych, takich jak olej napędowy, paliwo lotnicze czy benzyna. Powiązana z nią będzie Instalacja Hydroodsiarczania Benzyny z Koksowania (CNHT, ang. Coker Naphtha Hydrotreating Unit). Na projekt składają się ponadto instalacje uzupełniające: Instalacja Produkcji Wodoru (HGU, ang. Hydrogen Generation Unit). Instalacja mycia LPG (LPGTU, ang. LPG Treating Unit), Instalacja Destylacji Hydrowaxu (HVDU, ang. Hydrowax Vacuum Destilation Unit) i Instalacja do Produkcji Tlenu (OGU, ang. Oxygen Generation Unit). Projekt zamyka logistyka i magazynowanie koksu, czyli CS-LF (z ang. Coke Storage and Loading Facilities).
Jakie będą etapy powstawania poszczególnych instalacji?
Wszystkie instalacje będą powstawały równolegle. W połowie lipca br. podpisaliśmy główny kontrakt z firmą Kinetics Technology. Ta umowa to 60% wartości całego projektu EFRA, ponieważ KT zbuduje główne instalacje: koksowania, hydroodsiarczania benzyny oraz produkcji wodoru. Mamy też kontrakt z firmą Fluor –projektantem wszystkich instalacji pomocniczych. Dodatkowo, w ramach projektu, będziemy budować rurociągi, zbiorniki oraz infrastrukturę energetyczną. Dzisiaj jesteśmy już po etapie ich projektowania, otrzymaliśmy pierwsze pozwolenia na budowę, a obecnie trwają prace związane z palowaniem budynku GPZ, czyli głównego punktu zasilania. Pełną parą prace ruszą w 2016 r. W 2018 r. planujemy zakończenie projektu i uruchomienie wszystkich instalacji.
Jak realizacja programu EFRA wpłynie na efektywność i konkurencyjność rafinerii?
Dzięki nowym instalacjom produkcyjnym, wybudowanym w ramach projektu EFRA, rafineria w Gdańsku będzie uzyskiwała z każdej przerabianej tony pozostałości 700 kg wysokomarżowych komponentów paliwowych oraz 300 kg koksu. Tu warto zaznaczyć, że koks, mimo iż jest produktem ubocznym również można korzystnie ulokować na rynku. W sierpniu br. podpisaliśmy dziesięcioletnią umowę na jego sprzedaż z Oxbow Energy Solutions. Zgodnie z założeniami realizacja projektu EFRA pozwoli podnieść modelową marżę rafineryjną o dodatkowe 2 USD na każdej baryłce przerobionej ropy. We wszystkich wariantach rynkowych założeń, realizacja projektu zapewnia wysoką stopę zwrotu.
Jaka jest wartość inwestycji? Jakie są źródła finansowania?
Grupa Lotos intensywnie inwestuje od samego początku swego istnienia. Program 10+ był wart 2,2 mld USD i stanowił jedną z największych inwestycji przemysłowych współczesnej Polski. Inwestycje realizowane w ramach projektu EFRA to 2,3 mld zł. W celu częściowego sfinansowania projektu Grupa Lotos przeprowadziła pod koniec 2014 r. emisję akcji na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Emisja zakończyła się sukcesem. Pozyskaliśmy blisko 1 mld złotych. Skarb Państwa objął 53% emisji, zawierając z Grupą Lotos stosowną umowę i angażując kwotę do 530 mln złotych w realizację projektu EFRA. Jest to czytelny sygnał, że główny akcjonariusz akceptuje obraną przez zarząd Grupy LOTOS S.A. strategię rozwoju.
Poza środkami z emisji projekt finansowany będzie z kredytów i środków własnych Grupy Kapitałowej. 30 czerwca br. osiem instytucji finansowych – sześć banków: Bank Gospodarstwa Krajowego (finansowanie w ramach programu „Inwestycje Polskie"), Bank Millennium, Bank Pekao (bank koordynujący transakcję finansowania projektu EFRA), Bank Zachodni WBK, PKO Bank Polski, Société Générale oraz spółki PZU SA i PZU Życie SA, udzieliło na realizację projektu EFRA kredytu inwestycyjnego w wysokości 432 mln USD oraz dodatkowego kredytu obrotowego w kwocie do 300 mln złotych. Pozyskanie finansowania w tak złożonym procesie, w strukturze project finance, to dla całego rynku jasny sygnał, że projekt jest opłacalny i warto go realizować, by podnieść elastyczność i konkurencyjność Grupy Lotos.
Jaką rolę ma spółka Lotos Asfalt w realizacji programu EFRA?
Jesteśmy tu spółką kluczową – spółką specjalnego przeznaczenia. Projekt EFRA w 80% jest realizowany przez Lotos Asfalt. Oprócz wyżej wymienionych zewnętrznych źródeł finansowania na realizację inwestycji przeznaczono środki z bieżącej działalności operacyjnej naszej spółki, czyli mówiąc wprost z bieżącej sprzedaży asfaltów.
Jak realizacja projektu EFRA wpłynie na zatrudnienie w spółce? Czy wszystko opiera się na firmach zagranicznych?
Polscy pracownicy są potrzebni zarówno na etapie powstawania instalacji, jak też ich dalszego funkcjonowania. Mamy opracowany specjalny program Kadra EFRA, w ramach którego już dziś, na 3 lata przed uruchomieniem inwestycji, szkolimy pracowników, kształtując zarówno ich kompetencje, jak i świadomość procedur, co jest wymogiem bezpieczeństwa pracowników oraz bezawaryjnej pracy całej rafinerii. Oprócz naszych pracowników będziemy również korzystać z rekrutacji zewnętrznych. Firmy budujące instalacje w ramach projektu EFRA również potrzebują wykonawców. Do tego dochodzi całe zaplecze logistyczne, budowlane, infrastruktura energetyczna itd. Dokładne dane nt. liczby zatrudnieniowych pracowników uzyskamy w wyniku analizy harmonogramu szczegółowych prac, ale już dziś mogę szacować że będzie ich potrzeba w szczycie powyżej 1000 osób. Trzeba jeszcze wspomnieć, że jednym z istotnych elementów pracy rafinerii, w jej ciągu produkcyjnym, jest okresowy i planowany postój remontowy. Dzisiaj mamy go co 4 lata – najbliższy jest planowany na wiosnę 2017 r. i wtedy właśnie nastąpi integracja nowych instalacji (wybudowanych w ramach projektu EFRA) z rafinerią. Pamiętać należy, że EFRA nie jest organizmem samoistnym, lecz przedłużeniem ciągu procesowego rafinerii. Uruchomienie tych nowych instalacji to niejako operacja na żywym organizmie. W postoju remontowy udział weźmie ponad 1000 osób – oprócz już zaangażowanych dodatkowych osób w rafinerii w realizację projektu EFRA. Więc wiosną 2017 r. będziemy mieli szczyt prac nad projektem i zwyżkę zatrudnienia. Na szczęście dzięki doświadczeniom z realizacji Programu 10+ i wcześniejszych postojów remontowych z pewnością poradzimy sobie z tymi zadaniami, realizując je zgodnie z przyjętym budżetem i harmonogramem.
Dziękuję za rozmowę
WIĘCEJ: czytaj kolejnych wydaniach miesięcznika „Paliwa Płynne”
XXIII Międzynarodowe Targi STACJA PALIW 2016
11-13 maja 2016r. EXPO XXI Warszawa
Organizator: