Prawo

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw


25 września Rada Ministrów przyjęła projekt Ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów.

Projekt przewiduje uproszczenie prawa podatkowego dotyczącego podatków dochodowych oraz uszczelnienie systemu podatkowego. 

Do najważniejszych rozwiązań związanych z uproszczeniem prawa podatkowego należy:

  • zmiana przepisów dotycząca cen transferowych, a także zmniejszenie obciążeń o charakterze biurokratycznym i administracyjnym dla przedsiębiorców, w szczególności małych i średnich (rozwiązania uszczelniają także system podatkowy),
  • preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (Intellectual Property Box - IP BOX, Innovation Box),
  • wprowadzenie szczególnych rozwiązań odnoszących się do nabywania przez podmioty gospodarcze pakietów wierzytelności,
  • wprowadzenie ulgi dla banków spółdzielczych dokonujących wpłat na System Ochrony Instytucjonalnej,
  • wprowadzenie alternatywnego sposobu opodatkowania emisji euroobligacji,
  • wprowadzenie odrębnych przepisów dotyczących zasad opodatkowania dochodów z walut wirtualnych.

Proponowane zmiany obejmują również:

  • wprowadzenie obowiązkowego ujawniania informacji o schematach podatkowych (ang. Mandatory Disclosure Rules – MDR), co stanowi częściowe dostosowanie do dyrektywy unijnej z 25 maja 2018 r. Rozwiązanie to ma umożliwić precyzyjną i skuteczną walkę z agresywną optymalizacją podatkową,
  • zmiany dotyczące podatku u źródła (ang. withholding tax / WHT) w ramach obu ustaw o podatkach dochodowych,
  • zmiany dotyczące klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania.

Ponadto projekt przewiduje zmiany dotyczące m.in:

  • wprowadzenia – w katalogu zwolnień od podatku od osób prawnych – zwolnienia dotyczącego zryczałtowanego podatku dochodowego od należności wypłacanych przez NBP w związku z zadaniem ustawowym, które bank centralny realizuje w interesie publicznym na podstawie ustawy o NBP w zakresie zarządzania rezerwami dewizowymi,
  • poszerzenia zakresu zwolnienia dla funduszy inwestycyjnych.

Jeśli chodzi o zmiany dotyczące cen transferowych zaproponowano m.in.:

  • Zmniejszenie obowiązków dokumentacyjnych. Przewidziano podniesienie progów dokumentacyjnych, po przekroczeniu których powstaje obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Rozwiązanie to spowoduje znaczące zmniejszenie obowiązków dla większości podatników, a w szczególności dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Zmieni się też sam mechanizm określenia progów, który będzie dużo łatwiejszy w stosowaniu..
  • Wydłużenie terminów. Terminy na złożenie oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenie informacji o cenach transferowych wydłużono z 3 do 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Z kolei termin na sporządzenie grupowej dokumentacji cen transferowych będzie jeszcze dłuższy i wyniesie 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
  • Ułatwienia i zwolnienia dokumentacyjne. Chodzi o zwolnienie z obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych dla transakcji zawieranych między podmiotami krajowymi, spełniającymi pewne warunki (w tym osiągającymi dochód). Wprowadzono ponadto możliwość realizacji obowiązku posiadania grupowej dokumentacji cen transferowych przez wykorzystanie w tym celu bezpośrednio dokumentacji sporządzonej przez inny podmiot z grupy, w tym również w języku angielskim. W efekcie podatnicy, którzy otrzymują taką dokumentację z grupy nie będą zobowiązani do sporządzenia jej we własnym zakresie.
  • Wprowadzenie uproszczonych zasad rozliczeń. Wprowadzono uproszczone rozwiązania (ang. safe harbours), dla dwóch rodzajów transakcji, tj. niektórych pożyczek oraz usług o niskiej wartości dodanej. Skorzystanie z takiego rozwiązania z jednej strony zapewni podatnikom ochronę przed zakwestionowaniem ceny w takich transakcjach przez organ podatkowy, a z drugiej – podatnik zostanie zwolniony z części obowiązków dokumentacyjnych w tym zakresie.
  • Nowoczesne raportowanie cen transferowych. Zastąpiono obowiązek składania przez podatników sprawozdań CIT/TP lub PIT/TP prostszym i bardziej przyjaznym dla podatników raportowaniem cen transferowych w formie elektronicznej (TP-R), który jednocześnie zapewni większą efektywność typowania podatników do kontroli.
  • Ujednolicenie pojęć i definicji. Wprowadzono ok. 10 kluczowych tzw. definicji legalnych w celu ograniczenia potencjalnych sporów interpretacyjnych, które w przeszłości dotyczyły np. pojęcia transakcji.

Intellectual Property Box (IP BOX, Innovation Box) to opodatkowanie 5 proc. stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których jest on właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub ma prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej, a które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego. Jest to działanie ukierunkowane na przeciwdziałanie pułapkom rozwojowym  wskazanym w Planie na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Zaproponowana zachęta podatkowa ma przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności prowadzenia w Polsce działalności badawczo-rozwojowej przez polskie
i zagraniczne przedsiębiorstwa, a także do zmiany modelu ekonomicznego na gospodarkę opartą na wiedzy oraz zwiększenia świadomości dotyczącej praw własności intelektualnej, jako potencjalnych źródeł przychodów.
Ulga ta, prowadząc do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce, ma stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z tworzeniem i komercjalizacją innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.

Rozwiązanie to czyni również system podatkowy konkurencyjnym i atrakcyjnym dla firm rozwijających wysokie technologie, wspiera rozwój i inwestycje oraz tworzy wysoko jakościowe miejsca pracy w innowacyjnych sektorach. Rozwiązanie takie funkcjonuje m.in. w Holandii, Wielkiej Brytanii, Irlandii,  Luksemburgu, Słowacji, Francji i na Węgrzech.

Celem projektowanych rozwiązań MDR jest zapewnienie szybkiego dostępu administracji podatkowych do informacji o potencjalnie agresywnym planowaniu podatkowym, a także zniechęcenie podatników i ich doradców do unikania opodatkowania.

  • Od 1 stycznia 2019 r. informacje o tzw. schematach podatkowych, czyli planach i działaniach mających cechy wskazujące na ryzyko optymalizacji podatkowej będą przekazywane szefowi KAS.
  • Obowiązek dotyczy w pierwszej kolejności promotorów, czyli profesjonalistów wymyślających schematy podatkowe. W pewnych okolicznościach (np. gdy przekazanie informacji naruszałoby tajemnicę zawodową promotora) obowiązek może być „przesunięty” na wspomagającego (podmiot udzielający wsparcia we wdrożeniu schematu) lub samego podatnika.
  • Samo przekazanie informacji nie oznacza, że działanie podatnika jest niedozwolone.
  • Minister finansów będzie publikował wyjaśnienia wskazujące na możliwość zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania do wybranych schematów podatkowych. Pozwoli to podatnikom uzyskać informację, że ich plany będą kwestionowane przez organy podatkowe, i w konsekwencji potencjalnie odstąpić od zamierzonych działań.
  • W zakresie tzw. schematów podatkowych transgranicznych projekt dostosowuje przepisy do unijnej dyrektywy z 25 maja 2018 r.

     Natomiast prawidłowy oraz sprawny pobór podatku u źródła jest szczególnie ważny w kontekście rosnącej mobilności kapitału i wypłacania za granicę tzw. należności pasywnych (dywidendy, odsetki oraz należności licencyjne).

 

  • Proponowane przepisy nie wprowadzają dodatkowych warunków dla zastosowania zwolnienia lub obniżonej stawki podatku. Zmiana dotyczy jedynie procedury weryfikacji spełnienia tych warunków w przypadku największych wypłat. Nowe zasady obowiązywać mają po przekroczeniu progu 2 mln zł od jednego płatnika do tego samego podatnika w skali roku. Zdecydowana większość wypłat nie będzie więc nimi objęta z uwagi na nieprzekroczenie progu.
  • W dalszym ciągu płatnik – mimo przekroczenia progu –  będzie mógł zastosować preferencję wynikającą z międzynarodowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i nie pobrać podatku już w momencie wypłaty. W tym celu powinien złożyć stosowne oświadczenie, które ma gwarantować, że spełnione są warunki preferencyjnego opodatkowania.
  • Oświadczenia przekazywane będą elektronicznie. Informatyzacja tego procesu realizuje wytyczne unijnej Grupy ds. Kodeksu Postępowania.
  • Ułatwieniem jest również dochodzenie zwrotu podatku przez płatnika, który poniósł ciężar ekonomiczny podatku.
  • Podmioty, które dokonują płatności w grupie kapitałowej i chcą skorzystać z dotychczasowych zwolnień wynikających z unijnych dyrektyw, będą miały taką możliwość dzięki opinii o stosowaniu zwolnienia, uprawniającej do niepobierania podatku u źródła nawet przez trzy lata.
  • Korzystanie z dotychczasowych zasad możliwe będzie również na podstawie rozporządzenia ministra finansów. Będzie on mógł wydać takie rozporządzenia w sytuacji, gdy uzasadnione to będzie m.in. uwarunkowaniami obrotu gospodarczego.

     W projekcie zaproponowano także wprowadzenie opodatkowania dochodów z niezrealizowanych zysków (tzw. exit tax). Chodzi zarówno o działanie uszczelniające system podatku dochodowego, jak i dostosowanie do unijnej dyrektywy 2016/1164.

Tzw. podatek od wyjścia (exit tax) od wielu lat funkcjonuje w wielu krajach. Wprowadzenie tej formy opodatkowania ma na celu przede wszystkim ochronę suwerenności podatkowej państw. W dobie postępującej globalizacji rynków międzynarodowych, firmy
i osoby prywatne dysponują bowiem szerokimi możliwościami zmiany zarówno rezydencji podatkowej, jak i miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, w celu wyboru otoczenia regulacyjnego optymalnego dla swoich potrzeb ekonomicznych. Dla państwa utrata jurysdykcji podatkowej w odniesieniu do zysków osiągniętych na jego terytorium stanowi nieodwracalną utratę prawa do opodatkowania tych zysków. Ochrona przed tymi niekorzystnymi zjawiskami stanowi zatem wyzwanie gospodarcze i budżetowe dla współczesnych państw. Podatek od wyjścia jest już stosowany m.in. w Niemczech, Holandii, Danii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Luksemburgu, Portugalii, Szwecji i we Włoszech.

Istotą przepisów o exit tax jest opodatkowanie nierealizowanych jeszcze zysków kapitałowych w związku z przeniesieniem przez podatnika – do innego państwa – aktywów, w tym wchodzących w skład zagranicznego zakładu lub ze zmianą rezydencji podatkowej. Podatek od niezrealizowanych zysków ze swej istoty nie dotyczy zatem każdego przeniesienia aktywów, a jedynie takiego, z którym wiąże się utrata przez dane państwo prawa do opodatkowania dochodu efektywnie wygenerowanego przed przeniesieniem.

Zaproponowane rozwiązania mają obowiązywać od 1 stycznia 2019 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które wejdą w życie w innych terminach.

Źródło: premier.gov.pl

 

Wróć