Zmiany, które wchodzą w życie 1 września br., w ustawie akcyzowej były tematem konferencji zorganizowanej przez kancelarię DLA Piper. Omówiono m.in. ich efekty dla branży importerów gazu, olejów i gorzelniczo-piwowarskiej w tym: elektroniczny system kontroli przemieszczeń wyrobów akcyzowych (EMCS), instytucję „zarejestrowanego wysyłającego” dla importerów wyrobów akcyzowych, a także zasady korzystania z cudzych składów podatkowych, zwolnienia z akcyzy oraz składanie oświadczeń przy zakupie olejów opałowych. 

Elektroniczny system przemieszczania wyrobów akcyzowych (EMCS)
Nowelizacja ustawy akcyzowej dotyczy przede wszystkim wprowadzenia elektronicznego systemu do obsługi i kontroli przemieszczeń wyrobów akcyzowych (EMCS). Wyeliminowane będą papierowe dokumenty, które dotychczas obligatoryjnie towarzyszyły przemieszczeniom wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.

Od stycznia 2011 r. system elektroniczny powinien być stosowany do przemieszczeń wewnątrzunijnych. Podatnicy realizujący jedynie obrót wewnątrzkrajowy przejdą z dokumentów papierowych na elektroniczne najpóźniej od 1 stycznia 2012 r.

Niestety, mimo że podatnicy akcyzy mają na dostosowanie swoich systemów informatycznych do obrotu elektronicznego tylko cztery miesiące, na razie znane są tylko ogólne zasady działania EMCS, określone w znowelizowanej ustawie akcyzowej. Brak natomiast rozwiązań szczegółowych, które zostaną ustalone w rozporządzeniach Ministra Finansów. W październiku rozpocznie się projekt testowy systemu. Mnisterstwo Finansów nie planuje uruchomienia strony online - każdy zainteresowany podmiot będzie musiał we własnym zakresie zaopatrzyć się w aplikacje współpracujące z serwerem centralnym.

Import wyrobów akcyzowych z UE
Od 1 września 2010 r. w znaczący sposób zmieniają się zasady dokonywania importu wyrobów akcyzowych z krajów nienależących do Unii Europejskiej. Zmiana ta będzie mieć najważniejsze znaczenie dla importerów gazu LPG, gdyż większość tego gazu jest sprowadzana do Polski ze wschodu. Wprowadzona zostanie zupełnie nowa instytucja tzw. zarejestrowanego wysyłającego, który będzie podmiotem obejmującym wyroby w pieczę na granicy Unii Europejskiej, a następnie wysyłającym te wyroby bez zapłaty akcyzy do składów podatkowych znajdujących się w Polsce lub innych krajach Unii Europejskiej.

Nowa instytucja zarejestrowanego wysyłającego
Mimo że przewidziano dość długi okres przejściowy i stare zasady importu gazu do Polski będą mogły być stosowane do końca 2010 r., już dzisiaj podmioty zajmujące się importem gazu LPG ze wschodu powinny podjąć decyzję, w jaki sposób będą prowadzić działalność po tej dacie. 

Możliwości jest kilka:
Po pierwsze, importer gazu LPG może sam uzyskać status zarejestrowanego wysyłającego. Konieczne będzie tu jednak uzyskanie specjalnego zezwolenia w tym zakresie. W tej sytuacji gaz będzie z granicy przemieszczany do składu podatkowego w kraju w imieniu importera. Opcja ta jest najbardziej zasadna w przypadku podmiotów, które dziś mają własny skład podatkowy, do którego wprowadzają gaz z granicy.
Alternatywnie, przewidujemy, że pojawią się tzw. usługowi zarejestrowani wysyłający (np. agencje celne), które usługowo będą zajmować się wysyłką wyrobów akcyzowych z granicy do składów podatkowych w kraju. Importerzy będą mogli, zamiast samemu uzyskiwać status zarejestrowanego wysyłającego, korzystać z usług takich podmiotów.
W sytuacji, kiedy importer gazu LPG sam nie posiada składu podatkowego i dziś korzysta z usług obcych, najczęściej przygranicznych, składów podatkowych, do których wprowadzane są importowane wyroby, najkorzystniejszym rozwiązaniem wydaje się, aby "usługowy skład podatkowy" stał się "usługowym zarejestrowanym wysyłającym". W ten sposób importer gazu sam nie będzie musiał uzyskiwać zezwolenia na działalność w tym charakterze.

Składowanie wyrobów na cudzych składach podatkowych
Nowelizacja zmienia sytuację podmiotów, które przechowują swoje wyroby na cudzych składach podatkowych. Zwykle takie podmioty wyprowadzają wyroby z cudzych składów z akcyzą zapłaconą i dokonują zapłaty akcyzy 25 dni od wydania wyrobów ze składu podatkowego. Taki schemat działania jest częsty w branży paliwowej. Ustawodawca, aby zabezpieczyć interesy Skarbu Państwa obłożył podmioty wydające wyroby z cudzych składów z zapłaconą akcyzą obowiązkiem złożenia dodatkowego zabezpieczenia akcyzowego na 25 dni od wydania wyrobów do zapłaty akcyzy. Nowa regulacja powoduje, że wszyscy wyprowadzający wyroby z cudzych składów z akcyzą zapłaconą muszą w ciągu 3 miesięcy uzyskać dodatkowe zabezpieczenie. Prowadzący usługowe składy podatkowe powinni sprawdzić czy wszyscy ich usługobiorcy takie zapieczenie uzyskali.

Oświadczenia o przeznaczeniu sprzedaży olejów opałowych
Od 1 września, na oświadczeniach, jakie muszą od swoich kontrahentów zbierać sprzedawcy olejów opałowych będzie trzeba umieszczać więcej danych odbiorcy, przede wszystkim chodzi tu o NIP. Ustawodawca zdecydował się także częściowo wyjść na przeciw postulatom sprzedawców olejów opałowych i uprościł nieco system zbierania oświadczeń. W przypadku sprzedaży olejów na rzecz organów administracji publicznej, wojska, szkół i szpitali nie będzie trzeba każdorazowo uzyskiwać oświadczenia o przeznaczeniu wyrobu. Oświadczenie takie będzie mogło, pod pewnymi warunkami, być jednorazowo zamieszczone w umowie.

Zasady zwolnień dla alkoholu skażonego
Producenci chemii gospodarczej, zużywający alkohol skażony środkami skażającymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Finansów będą musieli rozliczać ilości zużytego alkoholu. Jeżeli będą zużywać alkohol skażony w ilościach przekraczających normy wydane im przez naczelnika urzędu celnego, od zużycia ponadnormatywnego będą musieli zapłacić akcyzę.

Tradycją zmian w ustawie akcyzowej jest ogłoszenie rozporządzeń wykonawczych w ostatniej chwili. Mimo że wskutek nowelizacji Minister Finansów wydał na nowo kilkadziesiąt rozporządzeń, zostały one ogłoszone na dwa dni przed wejściem w życie ustawy. 

Dominika Cabaj, Director, Doradca Podatkowy DLA Piper, dominika.cabaj@dlapiper.com
Wojciech Kotala, Senior Associate, Doradca Podatkowy DLA Piper, wojciech.kotala@dlapiper.com

(zp)

Źródło: DLA Piper