Prawo
MPiT unowocześnia zamówienia publiczne – właśnie rusza ich elektronizacja, a niebawem projekt nowego Prawa zamówień publicznych
Ogłaszanie przetargów i startowanie w nich będzie prostsze; system zamówień publicznych stanie się bardziej efektywny z punktu widzenia interesu publicznego, a także przejrzysty oraz przyjazny dla małych i średnich przedsiębiorców – takie są cele MPiT i UZP. Służyć temu będzie elektronizacja systemu zamówień publicznych, która – dzięki miniPortalowi - właśnie się rozpoczyna. A także nowe Prawo zamówień publicznych, którego projekt zaprezentujemy już w listopadzie.
- Zamówienia publiczne to ogromne pieniądze. W ubiegłym roku sektor ten stanowił aż 8 proc. naszego PKB. Tylko wartość zamówień publicznych powyżej progów UE osiągnęła w naszym kraju w 2017 r. ponad 114 mld 668 mln zł! Te pieniądze powinny - w większym stopniu niż obecnie - służyć unowocześnianiu naszego państwa, a także trafiać do sektora MŚP. Podjęte przez nas dostosowanie Prawa zamówień publicznych do skali obecnych wyzwań to jeden z ważniejszych kroków na drodze do realizacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju - mówi minister Jadwiga Emilewicz.
W ostatnich kilkunastu miesiącach przeprowadziliśmy szereg spotkań i konsultacji na temat funkcjonowania systemu zamówień publicznych. W ich trakcie przedsiębiorcy i eksperci wskazali nam problemy, które – w ich ocenie - powinno rozwiązać nowe prawo. Krytyczne uwagi wobec obecnych przepisów zgłosili nam zarówno przedsiębiorcy, jak i blisko 35 tys. podmiotów, które zamawiają dostawy, usługi i roboty budowlane poprzez zamówienia publiczne. Zmiany, które przygotowujemy, mają na celu m.in. podniesienie konkurencyjności przetargów po to, aby startowało w nich o wiele więcej wykonawców niż obecnie. Będziemy też promować w postępowaniach małe i średnie przedsiębiorstwa – podkreśla.
A wiceminister Mariusz Haładyj wskazuje: - Nowe Prawo zamówień publicznych to dokończenie reformy z 2016 r. Wówczas, oprócz wdrożenia dyrektyw europejskich, zajęliśmy się najpilniejszymi problemami zamówień. Zobowiązaliśmy się jednocześnie do przygotowania całościowej zmiany systemu zakupów publicznych, po przeprowadzeniu pogłębionych konsultacji zarówno z zamawiającymi, jak i wykonawcami. Elektronizacja jest swoistym pomostem między tymi obiema inicjatywami – wprowadzona do ustawy w 2016 r., z terminem wejścia w życie w 2018 r., jest kolejnym krokiem na drodze do pełnej cyfryzacji zamówień. Docelowo pomoże optymalizować procesy zakupowe oraz zwiększyć możliwości analityczne Państwa.
MiniPortal
- Aby ułatwić uczestnikom rynku zamówień publicznych przejście na elektroniczną formę udzielania dużych zamówień, Urząd oddał do dyspozycji zamawiających i wykonawców przyjazne narzędzie – miniPortal. Dodatkowo udostępnił na stronie internetowej szczegółową instrukcję oraz filmy instruktażowe - systematycznie uzupełniane – pokazujące, jak, krok po kroku, przeprowadzić postępowanie. Jestem przekonany, że osoby udzielające zamówień publicznych online, szybko dostrzegą zalety tej formy procedowania, co wpłynie na spokojne, bez obaw realizowanie zamówień elektronicznie od 18 października 2018 r. – dodaje p.o. prezesa UZP Hubert Nowak.
Właśnie uruchomiony miniPortal powstał dzięki współpracy Urzędu Zamówień Publicznych, Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwa Cyfryzacji, Centralnego Ośrodka Informatyki oraz mikroprzedsiębiorców. Jest to ogólnodostępne, uniwersalne, proste w obsłudze narzędzie, które umożliwiabezpieczne, bezpłatne przeprowadzenie w formie elektronicznej postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz bezpłatną komunikację między zamawiającym a wykonawcą.
Od czwartku 18 października elektronizacja staje się obowiązkowa w przypadku zamówień o wartości równej tzw. progom unijnym lub powyżej nich. Uczestnicy mniejszych przetargów również mogą, choć nie muszą, z niego korzystać. W ich przypadku elektronizacja zamówień stanie się obowiązkowa od stycznia 2020 roku. Przesunięcie terminu pełnej elektronizacji zamówień publicznych pozwoli na lepsze przygotowanie się wykonawców, w szczególności z sektora MŚP, do elektronizacji zamówień (chodzi m.in. o kwalifikowany podpis elektroniczny). Zwiększy też szanse mniejszych zamawiających na przygotowanie się do wdrożenia elektronicznych narzędzi do obsługi postępowań.
MiniPortal daje możliwość łatwego szyfrowania ofert oraz gwarantuje, że zostaną one otwarte/rozszyfrowane po upływie terminu wskazanego przez zamawiającego, przez osoby do tego uprawnione. Powszechna dostępność tego narzędzia sprawia, że wykonawcy będą mogli używać jednego systemu wykorzystywanego przez wielu zamawiających, zamiast uczyć się różnych, czasem mniej intuicyjnych rozwiązań.
Portal jest bezpłatny. Jego udostępnienie przyczyniło się też do obniżenia, początkowo bardzo wysokich, cen licencji komercyjnych systemów obsługujących e-zamówienia.
E-Platforma
MiniPortal to rozwiązanie przejściowe, które będzie funkcjonować do czasu pełnego wdrożenia modelu docelowego, czyli centralnej Platformy e-Zamówień, z którą zintegrowane będą Portale e-Usług. Pełnego wprowadzenia e-Platformy możemy spodziewać się w drugiej połowie 2019 r. Cyfryzacja i umiejscowienie informacji o zamówieniach na jednej platformie zredukuje nadużycia - będą one od razu widoczne.
Koncepcja nowego Prawa zamówień publicznych
Z konsultacji koncepcji nowego PZP wynika, że w obecnym systemie zamówień publicznych należy poprawić m.in. skomplikowaną procedurę. To przez nią w przetargach startuje bowiem bardzo mało firm. Przykładowo, w ubiegłym roku średnia konkurencyjność jednego postępowania powyżej progu unijnego wynosiła 2,23, poniżej progu unijnego 2,38, czyli średnio do postępowania przystępowało nie więcej niż dwóch i pół wykonawców.
Chcemy też, by w postępowaniach uczestniczyło więcej małych i średnich przedsiębiorstw. W tym celu przewidujemy w dłuższych umowach obowiązkowe zaliczki i częściowe płatności tak, aby MŚP nie musiały kredytować realizowanego zamówienia.
Koncepcję nowego PZP MPiT przygotowało we współpracy z Urzędem Zamówień Publicznych. Prace koncepcyjne trwały od grudnia ubiegłego do maja tego roku. Do końca sierpnia konsultowaliśmy tę koncepcję m.in. podczas spotkań w całej Polsce, a także przy pomocy ankiety opublikowanej na stronie UZP, w której wzięło udział ok. 400 podmiotów. W toku konsultacji wpłynęły liczne uwagi, które obecnie analizujemy, przygotowując projekt nowej ustawy. Na listopad planujemy skierowanie projektu ustawy do konsultacji i uzgodnień. Według naszych planów przyjęcie projektu przez Radę Ministrów powinno nastąpić w marcu 2019 r. tak, aby parlament zdążył uchwalić nowe prawo przed końcem kadencji i by mogło ono wejść w życie 1 stycznia 2020 r.
Progi unijne
Warto przypomnieć, żewartości progów unijnych wynoszą w 2018 r.
- dla zamawiających z sektora finansów publicznych (z wyłączeniem uczelni publicznych, państwowych instytucji kultury, państwowych instytucji filmowych oraz podsektora samorządowego), a także dla zamawiających będących innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej z wyjątkiem zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa:
- 144 000 euro (620 884,80 zł) – dla dostaw lub usług,
- 5 548 000 euro (23 921 311,60 zł) – dla robót budowlanych,
- dla zamawiających sektorowych:
- 443 000 euro (1 910 083,10 zł) – dla dostaw lub usług,
- 5 548 000 euro (23 921 311,60 zł) – dla robót budowlanych, - dla zamawiających w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa:
- 443 000 euro (1 910 083,10 zł) – dla dostaw lub usług,
- 5 548 000 euro (23 921 311,60 zł) – dla robót budowlanych, - dla pozostałych zamawiających:
- 221 000 euro (952 885,70 zł) – dla dostaw lub usług,
- 5 548 000 euro (23 921 311,60 zł) – dla robót budowlanych.
Źródło: Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, fot. arch.